روایت ضرغامی از بازجوی بازداشتیهای دهه هشتادی/نماینده مجلس: هر کسی بگوید حمله شاهچراغ «کار خودشونه» دستش با داعشیها در یک کاسه است/محمد مخبر: دشمن جرات برخورد نظامی با ایران را ندارد
تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۵۲۶۱۶
«تابناک» هر روز سعی دارد با انتخاب تیترهایی از حوزههای مهم خبری به خصوص سیاسی و اقتصادی، شما را در جریان اخباری مهم و اثرگذار قرار دهد که قطعا باید شنیده و خوانده شوند. در این بسته خبری، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی و اوضاع اقتصادی کشور انداخته میشود که مخاطبان با مطالعه آن به رهیافتهای مهمی از سیر وقایع اثرگذار کشور دست خواهند یافت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
روایت ضرغامی از بازجوی بازداشتیهای دهه هشتادی
ضرغامیبا بیان اینکه ما باید اصلاحات در رویهها ایجاد کنیم، تحول مورد قبول حاکمیت است، عنوان کرد: میگویند با دهه هشتادیها نمیشود مفاهمه کرد، این مربوط به همه نیست، در مورد خیلیهایی که در این اغتشاشات دستگیر شدند با بازجوی اصلی آنها صحبت کردم، آن فرد گفت من یک عمر بازجویی کردم از آدمهای درشت سیاسی بازجویی کردم و این چند روز چند صد نفر از افراد بازجویی کردم و این سختترین بازجویی من بود، زیرا نه من میفهمم آنها چه میگویند و نه آنها میفهمد من چه میگویم. وی تاکید کرد: ما در اصول اختلافی نداریم، ما باید اصلاحات انجام دهیم، باید در روشها اصلاحات ایجاد کنیم. حاکمیت بارها این را گفته است حال یک عده باید این را عملیاتی کنند. سه دسته هم هستند که مقابل این روش ایستادهاند یک عده که کلا متوجه نیستند، یک عده هم وضع موجود به نفعشان است و یک عده هم دنبال روزمهسازی هستند. ضرغامی ادامه داد: امروز دختران جوان و دانش آموز ما بدون روسری در خیابان راه میروند. چه شد؟ اتفاقی افتاد؟
پلیس: رانندگی زنان با موتور برقی هم ممنوع است
رئیس مرکز اطلاع رسانی پلیس راهور تهران بزرگ درباره تغییر وضعیت رانندگی زنان با موتورسیکلت گفت: قانون فقط مردان را به شرط داشتن گواهینامه مجاز دانسته که با موتورسیکلت رانندگی کنند؛ برخی شیادان برای فروش موتورسیکلت عنوان می کنند زنان می توانند با موتور برقی یا موتور بدون کارت سوخت رانندگی کنند که این حرف آنها خلاف قانون است. سرهنگ علی اصغر شریفی رئیس مرکز اطلاع رسانی پلیس راهور تهران بزرگ درباره تخلف برخی رانندگان موتورسیکلت اظهار داشت: چرا باید موتورسیکلت در اختیار برخی افراد که قوانین را رعایت نمی کنند باشد؛ این افراد با رانندگی پرخطر به خود و خانواده شان و جامعه آسیب می زنند؛ پلیس طبق قانون قطعا با این افراد برخورد می کند. وی افزود: برخی قوانین رانندگی نیازمند اصلاح در مجلس شورای اسلامی است تا نمرات منفی و یا جرایم تغییرات اساسی کند تا عده ای نتوانند با جان و مال مردم بازی کرده و به جامعه آسیب بزنند؛ خیلی از آسیب های وارده جبران ناپذیر است. رئیس مرکز اطلاع رسانی پلیس راهور تهران بزرگ درباره تفاوت موتورسیکلت برقی با موتورسیکلت بنزینی تصریح کرد: از نظر قانون و پلیس، موتور موتور است و فرقی در این باره بنزینی و برقی وجود ندارد، عده ای می گویند موتورسیکلت برقی شامل قانون نمی شود که تصور اشتباهی است؛ موتور برقی نوعی از موتورسیکلت است حالا یک موتورسیکلت با بنزین کار می کند و دیگری با نیروی الکتریسته.
انسیه خزعلی: حوادث اخیر را به غلط، حرکتی زنانه معرفی میشود
انسیه خزعلی درباره حوادث اخیر گفت: «در این ماجرا باز هم مظلومیت زنان بروز و ظهور یافت. زنان دوباره به ابزاری بدل شدند تا استکبار به مطامع خود برسد. در بسیاری از حرکتها و تبلیغات این ناآرامیها زنان وسیله قرار شدند. طبق آمار تنها ۱۲درصد از دستگیر شدگان در اغتشاشات از خانمها بودند و ۸۸درصد بقیه از مردان بودند، ولی میبینیم که به غلط این کارها حرکتی زنانه معرفی میشود. ولی همه چیز را به نام آنها و باشعار زن زندگی آزادی تمام کردند. این استفاده ابزاری از زن را در بسیاری از امور دیگر هم شاهد هستیم. این یک جنگ همه جانبه شناختی و رسانهای علیه ایران و زن و خانواده ایرانی بود.» وی افزود: «نیت دشمن این است که زن را از جایگاه عزتمندش دور کند وموقعیت او را درسطح کالا و ابزار تنزل دهد. امیدوارم همانطور که خانمها در بسیاری از صحنهها نشان دادند که اجازه نمیدهند از آنها سوءاستفاده بشود در ماجراهای مسابه هم مقابل این هجمهها و تمایلات نادرست بایستند.»
واکنش زیدآبادی به اظهارات مداخلهجویانه بایدن
احمد زیدآبادی به اظهارات بایدن درباره آزاد کردن ایران، واکنش نشان داد. زیدآبادی نوشت: امیدوارم آزادی موردنظر بایدن برای ایران، از جنس همان آزادی نباشد که برای تونس و مصر و لیبی و سوریه وعده داد.
نماینده مجلس: قانون عفاف و حجاب ۱۷ سال است خاک میخورد؛ نباید از اجرای آن عقب نشینی کرد
مهدی سعادتی بیشه سری نماینده مردم بابل در مجلس تاکید کرد: برخورد قاطعانه با هنجارشکنان فرهنگی که برهنگی را در پیش گرفته اند پیش از گذشته باید انجام گیرد و به هیچ عنوان نباید از اجرای قانون عفاف و حجاب که ۱۷سال است خاک می خورد عقب نشینی کرد.
روزنامه جمهوری اسلامی: کاش یک استعفای نمایشی میدادید
اکنون هر روز سرزمین ما رنگین میشود، جوانی که آرزوها و آمالی دست نیافتنی را پیش رویش میبیند و دیگر جوانی که او هم موظف به اجرای ماموریتش است؛ خونش بر کف زمین میریزد. آنچه که اکنون در سرزمین ما اتفاق میافتد، به سادگی میشد حل گردد. یک عذرخواهی صریح و بیتکلف با این مضمون که نیت ما پاک و خیر بود و میخواستیم فرزند زیباروی شما در این سرزمین پیچ و خمهای زندگی را به خوبی و با سلامت طی کند، اما خطایی اتفاق افتاد و ما را ببخشید! و میشد ادامه دهند بیشتر از حد دخالت کردیم و خجالت زدهایم! آن مدیر میتوانست استعفای نمایشی انجام دهد و مدیربالادست هم برایش ارتقا در صندلی دیگر بدهد؟! و آنگاه در خفا و یا در معرض دید به نقد ماجرا پرداخته میشد و آزادانه اصلاح زمینه و بستر خطا ممکن میشد، تا که آنگونه نشود! اکنون هر روز سرزمین ما رنگین میشود، جوانی که آرزوها و آمالی دست نیافتنی را پیش رویش میبیند و دیگر جوانی که او هم موظف به اجرای ماموریتش است؛ خونش بر کف زمین میریزد. اما تمام این ماجراها در حافظه انسانها به شکلی تیره و زمخت نقش میبندند و ریش سفیدی هم نیست که وارد صحنه شود و برای آینده این سرزمین کمترین دلجویی صریح را بطلبد! کاش ریش سفیدی بود که بهموقع و کم هزینه این کار را انجام داده بود، و گرنه هزینههای این ماجرا بدخواهان را شاد و دوستان را دل شکسته و غمگین خواهد ساخت.
نماینده مجلس: در بلوار کشاورز، ۳۰، ۴۰ نفر از جوانان، ما را مورد نوازش قرار دادند
نماینده کاشمر و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس گفت او را با مشت و لگد در اعتراضات زدند. حجت الاسلام نیک بین، نماینده مردم کاشمر در مجلس با اشاره به ماجرای کتک خوردن خود توسط معترضان گفت: چند روز بعد از اربعین به دفتر ۲ شهردار رفته بودم و بعد از ان به دلیل گیر کردن ماشین در ترافیک، پیاده از خیابان کارگر به سمت کشاورز رفتم که ۳۰ و ۴۰ نفر از جوانان ما را مورد نوازش خود قرار دادند. چیز خاصی نبود و یکی دو نفر به من مشت و لگد زدند. وی ادامه داد: یکی دو روز بعد از این ماجرا، چند نفرشان توسط آگاهی دستگیر شدند و من نیز رضایت دادم تا آزاد شود. بعضی از این رفتار حق ماست و باید سیلی بخوریم.
نماینده مجلس: هر کسی بگوید حمله شاهچراغ «کار خودشونه» دستش با داعشیها در یک کاسه است
نماینده مردم فارس در مجلس میگوید: بعد از بیانیه داعش که در سایت رسمی این گروه تروریستی منتشر شد و در آن مسئولیت حادثه تروریستی شاهچراغ را پذیرفت، هر کسی بگوید «کار خودشونه» دستش با داعشیها در یک کاسه است. جلال رشیدی کوچی، نماینده مردم فارس در مجلس شورای اسلامی، در واکنش به برخی ادعاها مبنی بر اینکه تروریست حادثه شاهچراغ بعد از عبور از یک یا چند گیت اقدام به تیراندازی کرده است گفت: خیر به این ترتیب نیست در شاهچراغ تنها یک گیت است که در آن گیت هم افراد امنیتیِ مسلح حضور ندارند بلکه تنها تفتیش بدنی ساده صورت میگیرد. بر همین اساس اولین فردی که مورد اصابت گلوله قرار میگیرد همان فردی بود که امر تفتیش بدنی را برعهده داشت و بعد از تیراندازی به او تروریست وارد مجموعه حرم میشود و این اتفاق صورت میگیرد. او در پاسخ به این پرسش که تنها داعش عامل حادثه تروریستی شاهچراغ بوده و یا عوامل نفوذی هم نقش داشته اند افزود: بنده طبق مستندات صحبت میکنم. در زمان حکومت امام علی علیه السلام معاویه به عدهای پول میداد بزغالهها را بدزدند که بعد بگویند کار خود حکومت است لذا این عبارت «کار خودشونه» از آنجا نشأت میگیرد، اما متأسفانه عملکرد ضعیف صدا و سیما و رسانههای داخلی منجر به این شده برخی که به رسانههای خارجی اکتفا میکنند لذا عبارت «کار خودشونه» را میپذیرند. نکته قابل توجه این است بعد از بیانیه داعش که در سایت رسمی این گروه تروریستی منتشر شد و در آن مسئولیت حادثه تروریستی شاهچراغ را پذیرفت هر کسی بگوید «کار خودشونه» دستش با داعشیها در یک کاسه است.
فواد ایزدی: آمریکا به چیزی شبیه برزیل تبدیل خواهد شد
کارشناس مسائل بین الملل در مراسم گرامیداشت تسخیر لانه جاسوسی گفت: زمانی که آمریکا خاصیت آمریکا بودن خود را از دست بدهد و بفهمد که دیگر ابرقدرت نیست مشکل حل خواهد شد. افول آمریکا شروع شده است، ولی با فروپاشی فرق دارد. من تجزیه آمریکا را قبول ندارم. الان نوبت افول آمریکاست که شروع شده و روند آن هم کند نیست. آمریکا به چیزی شبیه برزیل تبدیل خواهد شد که حرفش در دنیا تعیین کننده نیست.
حمله تروریستی به یکی از مقرهای نظامی ماهشهر؛ یک تروریست به هلاکت رسید
معاونت روابط عمومی و تبلیغات سپاه، ولی عصر (عج) خوزستان با صدور اطلاعیهای خبر از حمله تروریستی به یکی از مقرهای نظامی در شهرستان ماهشهر داد. به دنبال اقداماتی که ضدانقلاب در ناامن کردن استان خوزستان و کشور دارد حادثه تروریستی حمله به یکی از مقرهای های نظامی شهرستان ماهشهر در تاریخ ۱۵/۸/۱۴۰۱ ساعت ۲/۲۵ بامداد رخ داد و در اقدام متقابل جهت حفاظت از این مقر به دو نفر تروریست راکب موتورسیکلت تیر اندازی شد که در پی زخمی شدن یکی از این تروریستها اقدامات پزشکی موثر واقع نشد و وی فوت کرد؛ لذا اقدامات امنیتی و اطلاعاتی جهت شناسایی و دستگیری نفر دوم در حال پیگیری است.
سردار سناییراد: اغتشاشات نوعی سرگرمسازی است
معاون سیاسی دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا گفت: اغتشاشات نوعی فشلسازی و سرگرمسازی است که این کارکرد را دشمن برای مهار رقیب و فرسایش قدرت او استفاده میکند و اسم آن را بیثباتی سازنده گذاشتهاند. سردار رسول سناییراد شنبه شب در برنامه روایت یک آشوب (بازخوانی وقایع اخیر کشور) به همراه پرسش و پاسخ که به همت بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند برگزار شد، اظهار داشت: آنچه به تازگی اتفاق افتاده از سوی کسانی است که چشم دیدن اقتدار و استقلال نظام را ندارند و هدف از اغتشاشات هم از بین بردن اقتدار و استقلال کشور است. وی بیان کرد: این اقدام فقط خواست دشمن نبود و ضعف داخلی از جمله عقبافتادگی از تحولات، تکنیکها، تاکتیکها و راهبردها هم اثرگذار بود. معاون سیاسی دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا با بیان اینکه چارهای نداریم که از فضای مجازی استفاده کنیم، اما باید مدیریت شود، گفت: در این حوادث با یک تغییرات و گسست نسلی هم مواجه شدهایم، لیدرها معمولا سن و سال دار و آموزش دیدهاند که در کنار گود ایستادهاند و مدیریت میکنند، اما در بدنه آشوبها، افراد هیجانی کم سن و سالی هم داشتیم که دنبال ماجراجویی بودند.
محمد مخبر: دشمن جرات برخورد نظامی با ایران را ندارد
معاون اول رییس جمهور گفت: دشمن جرات برخورد نظامی با ایران را ندارد و به همین خاطر به سمت فشارهای اقتصادی و رسانهای رو آورده تا با فشار بر معیشت مردم، القائات خود را پیش ببرد، اما تلاش ما در دولت و مردمداری و برنامه ریزی برای رفع مشکلات و کاستیها سبب خنثی شدن این تهدیدات خواهد بود. محمد مخبر شب گذشته با بیان اینکه کشور در یک نقطه خوبی قرار گرفته و گرههای سخت را پشت سر گذاشتیم، افزود: در گذشته در فروش نفت و بازگرداندن پول آن به کشور مشکلاتی وجود داشت و موضوع کرونا نیز بر شرایط تحمیل شده بود و عملا درآمدهای کشور جوابگوی نیاز و بودجه جاری کشور هم نبود و استقراض صورت میگرفت.
مقام مسئول ارزی: صفهای طولانی شائبه هجوم برای خرید دلار را به وجود میآورد
سخنگوی بازار متشکل ارزی با اشاره به تشکیل صفهای خرید ارز با نرخ توافقی در مقابل صرافیها گفت: این صفها بار روانی به وجود آورده که تقاضا زیاد است و افراد باید با هر قیمتی دلار خریداری کنند. علت صفهای طولانی این بود که مردم معمولا آگاهی از صرافیهای مختلف در سطح شهر ندارند بنابراین چند صرافی در موقعیت مکانی در شهر تهران شناخته شدهتر هستند و مراجعه افراد به این صرافیها زیاد است و صفهای طولانی این شائبه را به وجود میآورد که هجوم برای خرید دلار در بازار ارز وجود دارد. توکلی گفت: راهاندازی سامانه برخط خرید و فروش ارز و اطلاع رسانی به مردم درباره خرید از این سامانه و تسری یافتن آن بین فعالان بازار باعث میشود که تمام صرافیهای مجاز وارد معامله شود و این توزیع تقاضا بین صرافیها بار روانی را کاهش میدهد و صفها را از بین میبرد. عدم اطلاع افراد از ظرفیت صرافیهای مختلف برای عرضه ارز توافقی موجب ازدحام در برخی صرافیها میشود و سامانه برخط اطلاعرسانی و توزیع متقاضی میکند و بار روانی را کاهش میدهد. سخنگوی بازار متشکل ارزی تصریح کرد: این گمانه که تقاضا در بازار ارز زیاد شده و ارز کم است درست نیست و شرایط عادی است و اخباری از این دست بار روانی را به جامعه تحمیل میکند.
روایت وزارت اقتصاد از تعیین تکلیف مالیات بر خانههای خالی
وزارت اقتصاد اعلام کرد: اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی از سوی سازمان امور مالیاتی در حال پیگیری است و گام نخست اجرای این قانون در دست داشتن اطلاعات دقیق است که در همکاری با وزارت راه و شهرسازی در حال تکمیل است که تا ۲ ماه آینده این مالیاتها مشخص و برگه تشخیص صادر میشود.
جزئیات واریز ۲ ماه معوقه افزایش حقوق کارمندان و بازنشستگان دولت
در پی تأیید مصوبه متناسبسازی حقوق کارکنان و بازنشستگان کشوری و لشکری از سوی شورای نگهبان، کارکنان دولت و بازنشستگان لشکری و کشوری از آبانماه، حقوق افزایشیافته دریافت میکنند و معوقه این افزایش حقوق برای مهرماه نیز به حسابشان واریز میشود. کوچکینژاد، عضو کمیسیون برنامه و بودجه در این خصوص گفت: دو ماه مهر و آبان، همزمان با حقوق آذرماه به حساب کارمندان دولت واریز میشود. /تسنیم
معاون رستم قاسمی: الحمدالله پروژه نهضت ملی مسکن رو به جلو است
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: هماکنون دست کم یک میلیون واحد نهضت ملی مسکن با میانگین پیشرفت حدود ۳۰ درصد در حال اجرا است. هادی عباسی اصل در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: علاوه بر ۴۳۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن که با مدیریت وزارت راه و شهرسازی در مراحل مختلف ساخت قرار دارد، واحدهای روستایی، خودمالکی، نیروهای مسلح و غیره را داریم. در بخش روستایی ۱۸۰ هزار واحد به پیشرفت بیش از ۵۰ درصد رسیده است. به طور کلی هماکنون دست کم یک میلیون واحد نهضت ملی مسکن با میانگین پیشرفت حدود ۳۰ درصد در حال اجرا است. وی درباره برآورد قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن گفت: قیمت تمام شده بستگی به شرایط دارد. اگر واحدها یک طبقه و دو طبقه یا دارای مشاعات حداقلی باشد و آسانسور نیاز نداشته باشد ارزانتر است. از طرف دیگر در نظر داریم تا برخی پروژهها به صورت تدریجی تکمیل شود. عباسی اصل تاکید کرد: الحمدالله پروژه نهضت ملی مسکن رو به جلو است. سیاستی که در دستور کار قرار گرفته این است که بیشتر واحدهای یک طبقه حیاط دار احداث کنیم؛ چراکه هم ارزانتر است و هم سریعتر به نتیجه میرسد.
منبع: تابناک
کلیدواژه: مهسا امینی آنفلوانزا حادثه تروریستی شیراز آرمان علی وردی نیلوفر حامدی مولوی عبدالحمید بسته ویژه خبری بسته خبری دلار مهسا امینی آنفلوانزا حادثه تروریستی شیراز آرمان علی وردی نیلوفر حامدی مولوی عبدالحمید حادثه تروریستی نهضت ملی مسکن نماینده مجلس نماینده مردم کسی بگوید کار خودشونه اطلاع رسانی بار روانی صرافی ها کار خود یک عده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۵۲۶۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فرجام نمایندهای که «نخستوزیر» شد
اولین نخستوزیر مردمی رژیم پهلوی که زمینه تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت ایران و قانون خلع ید از شرکت نفت انگلیس و ایران را در شانزدهمین دوره مجلس شورای ملی به وجود آورد، با رای موافق ۹۹ نماینده از ۱۰۲ نماینده حاضر در جلسه مجلس به عنوان هجدهمین نخستوزیر رژیم پهلوی انتخاب شد.
به گزارش ایسنا، امروز ۱۲ اردیبهشت هفتاد و سومین سالروز انتخاب دکتر محمد مصدق به عنوان نخستوزیر ایران در سال ۱۳۳۰ است.
استمرار سیطره پادشاهی انگلستان و روسیه بر چاههای نفت و گاز جنوب و شمال ایران که از سال اکتشاف نفت در استان خوزستان در سال ۱۲۸۷ شروع شد، خون دکتر محمد مصدق را به جوش آورد.
این نمایندهِ حقوقدان، صحن علنی چهاردهمین دوره مجلس شورای ملی را فرصتی مناسب به جریان انداختن طرحی برای قطع دستان روسیه، ابرقدرت شمالی از منابع نفت و گاز ایران تبدیل کرد.
او برای کوتاه کردن دست روسها از چاههای نفت دریای خزر در هفتاد و نهمین نشستِ مجلس چهاردهم طرح دو فوریتی «منع دولت از مذاکره در مورد امتیاز نفت به نیروهای خارجی در ایران» را که در دستور صحن علنی مجلس بود با زیرکی تمام به جریان انداخت و موفق شدن رای اکثریت مجلس را بگیرد.
پیروزی مصدق در این منازعه و ترس حکومت از تعمیم این طرح به قراردادهای نفتی ایران با شرکت نفت انگلستان موجب شد با وجود رای بالای دکتر محمد مصدق و آیتالله سیدابوالقاسم کاشانی در رقابتهای انتخاباتی مجلس پانزدهم در سال ۱۳۲۶، به دلیل مخالفت محمدرضا شاه و احمد قوامالسلطنه نخستوزیر وقت پهلوی از ورود آنان به این مجلس جلوگیری شود.
با این حال مصدق و کاشانی دست بردار نبودند. آنان با شرکت در انتخابات شانزدهمین دوره مجلس شورای اسلامی به دربار و دیوان پهلوی نشان دادند که از میدان مبارزه با ظلم و استبداد کنار نمیروند. با وجودی که با دخالت وزارت کشور وقت انتخابات تهران به مرحله دوم رفت اما با تلاش و سماجت بسیار دکتر مصدق آنان موفق به جلب نصاب لازم برای ورود به مجلس شانزدهم در دور دوم انتخابات شدند و وارد این مجلس شدند.
با گشایش مجلس شانزدهم در بهمن ۱۳۲۸، دکتر مصدق به همراه یاران جبهه ملی از جمله سید ابوالحسن حائریزاده، سید حسین مکی، سید محمود نریمان و سید علی شایگان از تهران، مظفر بقایی از کرمان، اللهیار صالح و عبدالقدیر آزاد از کاشان و سبزوار به مجلس رفتند و فراکسیون جبهه ملی را که سه ماه قبل از گشایش مجلس شانزدهم در آبان ۱۳۲۸ حزبشان را به همین نام تاسیس کرده بودند، شکل دادند.
مصدق و یارانش به عضویت کمیسیون نفت این مجلس درآمدند و او رییس این کمیسیون مهم مجلس شد، اما مصدق به دلیل بیماری و تجویز دکترش نتوانست به صورت مرتب در جلسات کمیسیون نفت حضور یابد.
دکتر به مصدق تاکید کرده بود که «حتما باید دو ماه نه استرس داشته باشد و نه حرکت کند و حرف بزند.»
رییس فراکسیون اقلیت مجلس شانزدهم یک ماه بعد از دستور پزشک، شبی در خواب دید: «شخصی نورانی در خواب به من گفت، دکتر مصدق برو و زنجیرهایی که به پای ملت ایران بستهاند پاره کن. این خواب سبب شد که مثل همیشه من به حفظ جان خود کوچکترین اهمیتی ندهم و دو ماه تمام نشده در کمیسیون حاضر شوم و وقتی که به اتفاق آراء، ملی شدن صنعت نفت از کمیسیون گذشت، قبول کردم که حرف آن شخص نورانی، غیر از الهام چیز دیگری نبود.»
طرح ملی شدن نفت
فراکسیون اقلیت مجلس شانزدهم به ریاست دکتر محمد مصدق با آیتالله سیدابوالقاسم کاشانی و نیروهای مذهبی این مجلس ائتلاف کرد و طرح ملی شدن صنعت نفت ایران را به جریان انداخت.
کمیسیون نفت در اول تیر ۱۳۲۹ برای رسیدگی به لایحه نفت معروف به لایحه گس-گلشاییان تشکیل شد. همین کمیسیون هشت ماه بعد طرح ملی شدن صنعت نفت را در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۲۹ به امضای همه اعضا رساند و در تاریخ ۲۴ اسفند به همه نمایندگان مجلس داد که البته به دنبال پگیریها و رایزنیهای اعضای فراکسیون اقلیت مجلس، در جلسه علنی مورخ ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ به تصویب رسید.
قبل از تصویب
طرح ملی شدن صنعت نفت ایران دو بار در دستور کار مجلس شانزدهم قرار گرفت.
بار اول به دلیل مخالفت شدید حاجعلی رزمآرا که در تیر ۱۳۲۹ به نخستوزیری رسید، در مجلس رد شد اما بار دوم بعد از ترور رزمآرا توسط محمد بخارایی از اعضای جمعیت فداییان اسلام، به تصویب رسید.
مفاد طرح مذکور به این شرح بود: «به نام سعادت ملت ایران و به منظور کمک به تأمین صلح جهانی، امضا کنندگان زیر پیشنهاد می نماییم که صنعت نفت در مناطق کشور بدون استثناء ملی اعلام شود، یعنی عملیات اکتشاف، استخراج و بهره برداری در دست ملت ایران قرار گیرد.»
رد اولیه این طرح در مجلس، اتفاقات و تنشهای اجتماعی دامنهداری را در تهران و اطراف ساختمان مجلس شورای ملی در میدان بهارستان به دنبال داشت که با حمایت و پشتیبانی آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی و حجتالاسلام سید مجتبی نواب صفوی صدها نفر از مردم تهران و دانشجویان دانشگاه تهران علیه شرکت نفت انگلیس و ایران و دولت رزمآرا در خیابانهای منتهی به ساختمان مجلس و میدان بهارستان تجمع کردند و با سر دادن شعار «نفت ایران باید ملی شود» خواستار استعفای نخستوزیر شدند اما رزمآرا بدون توجه به اعتراضات همچنان به حمایتهایش از شرکت نفت ایران و انگلیس ادامه داد و تنفر عمومی علیه خودش را تشدید کرد.
او همان زمان با حضور در جلسات کمیسیون نفت و صحن علنی مجلس شورای ملی از ادامه اجرای قرارداد ۱۹۳۳ و الحاق لایحه گس -گلشاییان به قرارداد مذکور حمایت کرد چون معتقد بود: «ایرانیها توان فنی و مهندسی اداره صنعت نفت کشور را ندارند.» به همین دلیل از نمایندگان مجلس شانزدهم خواست «به افزایش سهم ایران از سود حاصل به ۵۰ درصد رضایت دهند.»
نخستوزیر وقت رژیم همچنین با حضور در یکی از جلسات مجلس شورای ملی در سخنان تندی خطاب به نمایندگان مجلس موافق طرح گفت: «ما ایرانیها یک لولهنگ – آفتابه گلی - هم نمیتوانیم بسازیم. چه طور میخواهید نفت را ملی کنید؟ بگذارید نفت دست انگلیسیها باشد. هر چه میگویند گوش کنید. این چه کاری است که شما می کنید؟»
وی در همین مجلس در واکنش به مخالفت نیروهای ملی و مذهبی به رهبری دکتر مصدق و آیتالله کاشانی گفت: «مسجد را بر سر آیتالله کاشانی و مجلس را بر سر اقلیتها خراب میکنم.»
چهارم آذر ۱۳۲۹ کمیسیون نفت مجلس شورای ملی قرارداد الحاقی گس-گلشاییان به قرارداد ۱۹۳۳ را خلاف منافع ملت تشخیص داد و رد کرد.
در پی بالا گرفتن مخالفت نمایندگان مجلس با درخواست رزمآرا برای تصویب لایحه الحاقی گس-گلشاییان، جمعیت فداییان اسلام با توافق با آیتالله کاشانی و دکتر محمد مصدق و صدور فتوای مهدورالدم بودن رزمآرا توسط آیتالله کاشانی، ابتدا طرح ترور نخستوزیر را در حاشیه شهر تهران تمرین و بعد به دست خلیل طهماسبی اجرا کرد.
حاج مهدی عراقی در کتاب «ناگفتهها» از تشکیل جلسهای با حضور نواب صفوی رهبر فدائیان و تمامی اعضای شورای مرکزی جبهه ملی به جز دکتر محمد مصدق که در بستر بیماری بود، سخن گفت.
به گفته عراقی دکتر سید حسین فاطمی، سید محمود نریمان، عبدالقدیر آزاد، دکتر مظفر بقایی، سیدابوالحسن حائریزاده، سید حسین مکی، دکتر کریم سنجابی و دکتر سید علی شایگان از افراد حاضر در این نشست بودند.
این جلسه که حجتالاسلام نواب هم در آن حضور داشت به بررسی وضعیت کشور پرداخت و در آخر تنها مانع ملی شدن صنعت نفت کشور را حاجعلی رزمآرا اعلام کرد و تصمیم به حذف فیزیکی او گرفته شد.
عراقی ادامه داد: «سید گفت تنها سد راه حرکت ما یا سد راه اجرای این برنامهها، وجود آخرین تیر ترکش انگلستان، یعنی رزمآرا است. اگر رزمآرا از سر راه برداشته بشود ما به پیروزی نزدیک هستیم. چه بسا پیروزی را در دو قدمیخودمان میبینیم و به یاری خدا این کارها را انجام خواهیم داد.
در همین جلسه نواب صفوی چهار شرط را برای همکاری با جبهه ملی و حذف رزمآرا مطرح کرد.
اول، محاکمه و مجازات کسانی که در جنایات دوره رضاخان مانند واقعه مسجد گوهرشاد، شهادت مدرس، قتل عام روحانیون دخالت داشته و هنوز در قید حیات بودند.
دوم، تلاش برای برقراری فرهنگ اسلامیدر کشور.
سوم، محاکمه و مجازات خوانین ظالم که کمترین اعتنایی به حقوق مردم نداشتند و چهارم، برقراری عدالت اجتماعی در جامعه.
اعضای حاضر در جلسه همه شروط را پذیرفتند و چون دکتر مصدق متعهد شده بود که تصمیمات جلسه برای او هم لازمالاجرا باشد، نظر این جلسه را پذیرفت.»
ترور رزمآرا
ساعت ۱۰:۳۰ صبح ۱۶ اسفند ۱۳۲۹ اسدالله عَلَم وزیر دربار و سپهبد حاجعلی رزمآرا نخستوزیر پهلوی برای شرکت در مجلس ترحیم میرزا محمد فیضی قمی از مراجع قم وارد مسجد سلطانی - مسجد شاه - در بازار بزرگ تهران شدند. به فاصله کوتاهی از پیاده شدن رزمآرا و عَلَم سه گلوله شلیک شد و رزمآرا از ناحیه سر، کتف و سینه قرار گرفت و به زمین افتاد.
با وجودی که ضارب رزمآرا خلیل طهماسبی اعلام شد و او از روز ترور تا تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۳۱ در زندان محبوس شد اما دادگاه رسیدگی کننده به عملکرد اسدالله علم با طرح این ابهام که «رزمآرا با شلیک کُلت یکی از گروهبانهای حاضر در صحنه به قتل رسید» مرگ او را به دسیسه اسدالله عَلَم و دربار محمدرضا پهلوی نسبت داد.
با دستگیری خلیل طهماسبی، حجتالاسلام سید شمسالدین قناتآبادی نماینده هوادار آیتالله کاشانی در ماده واحدهای که با قید سه فوریت به تصویب مجلس شانزدهم رساند خواستار آزادی او شد.
قناتآبادی در این ماده واحده پیشنهاد داد: «چون خیانت حاجعلی رزمآرا بر ملت ایران ثابت گردیده هرگاه قاتل او استاد خلیل طهماسبی باشد به موجب این قانون مورد عفو قرار میگیرد و آزاد میشود.»
دکتر محمد مصدق هم در خاطراتش نوشت: «قاتل رزمآرا هر کس بود، رفع زحمت از اعلیحضرت کرد.»
«نبرد ملت» ارگان فداییان اسلام نیز احساس غرور و ظفرمند حاکم بر این تشکیلات را با تیتر درشت در صفحه اول خود منعکس کرد: «رزمآرا به جهنم رفت، جنایتکاران دیگر هم به زودی به دنبال او رهسپار خواهند شد.»
۱۳ روز بعد از مرگ رزمآرا نمایندگان موافق طرح ملی شدن صنعت ایران بار دیگر طرح دکتر محمد مصدق را در تاریخ ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ به جریان انداختند و با اکثریت قاطع تصویب کردند.
نخستوزیری مصدق
به دنبال تصویب طرح ملی شدن صنعت نفت ایران، حسین علاء نخستوزیر وقت پهلوی در اعتراض به اقدام مجلس استعفا داد.
شاه تصمیم داشت سید ضیاءالدین طباطبایی، مزدورِ دست نشانده انگلیس و از عوامل کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ را به عنوان جایگزینِ علاء به مجلس معرفی کند اما جمال امامی خویی نماینده مردم تهران در مجلس شانزدهم پس از تصویب طرح ملی شدن صنعت نفت ایران به دکتر محمد مصدق پیشنهاد داد برای اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت ایران، خودش نخستوزیر شود.
مصدق به خلاف رفتاری که در مجلس چهاردهم از خود نشان داد و پیشنهاد نخستوزیری را در آن مجلس نپذیرفته بود، این بار پیشنهاد خویی را در کمال ناباوری وکیلالدولههای مجلس پذیرفت اما شرط گذاشت.
شرطش رای مجلس به طرح ۹ مادهای خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس بود که این طرح نیز با موافقت کمیسیون نفت در صحن علنی مجلس تصویب شد و دکتر مصدق هم پذیرفت به عنوان نخستوزیر پهلوی به مجلس شانزدهم معرفی شود.
قانون خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس پس از حواشی فراوان در هشتم اردیبهشت ۱۳۳۰ در مجلس شانزدهم به تصویب نخستین دوره مجلس سنا در عصر محمدرضا شاه رسید و با امضای او رسمیت یافت.
دکتر محمد مصدق هم که در تعامل با دربار شاه به عنوان نخستوزیر در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۳۳۰ به مجلس شانزدهم معرفی شد در تاریخ پانزدهم همان ماه با رای موافق ۹۹ نماینده از مجموع ۱۰۲ نماینده حاضر در جلسه از این مجلس رای اعتماد گرفت و حکمش چهار روز بعد توسط محمدرضا شاه صادر شد.
کابینه
اولین کابینه دکتر محمد مصدق ۱۲ وزیر داشت که طی ۸۰ روز صدارتش شاهد ۹ استعفا، ۶ جابجایی و ۱ برکناری بود.
ترکیب اعضای کابینه شامل شمسالدین امیرعلائی و علی وزرای اقتصاد، سید باقر کاظمی وزیر امور خارجه، محمدحسن لقمان ادهم و محمدعلی ملکی وزرای بهداری، یوسف مشار و غلامحسین صدیقی وزیر پست، تلگراف و تلفن، علیاصغر نقدی و مرتضی یزدانپناه وزرای جنگ، محمدعلی وارسته، محمود نریمان و علیاصغر فروزان وزرای دارایی، شمسالدین امیرعلائی و حسن سمیعی وزرای دادگستری، جواد بوشهری وزیر راه، کریم سنجابی و سید محمود حسابی وزرای فرهنگ، محمدابراهیم امیرتیمور کلالی و ابراهیم خلیل عالمی وزیر کار، حسنعلی فرمند و خلیل طالقانی وزرای کشاورزی، سرلشکر فضلالله زاهدی، شمسالدین امیرعلائی، محمدابراهیم امیرتیمور کلالی، اللهیار صالح و مصطفی قلی رام وزرای کشور بود.
واکنش روباه پیر
با انتخاب دکتر مصدق به عنوان نخستوزیر، دولت انگلیس در برابر عمل انجام شدهای قرار گرفت که به ناچار و بهطور رسمی به دولت ایران اعتراض خود را اعلام و شکوائیهای تنظیم کرد و حتی عنوان کرد که اولیای وزارت خارجه انگلیس معتقدند که علاء نخستوزیر سابق چون نمیخواست زیر بار تهدیدها و فشار دولت انگلستان باشد، به ناچار استعفا داد و اکنون بنا به تصمیم اخیر مجلس و تعیین نخستوزیر جدید احتمال بروز اغتشاشات بیشتری در منطقه آبادان وجود دارد و تاکید کرد که دولت انگلیس دو ناو توپدار به بندر آبادان میفرستد و نیروهای انگلیسی در جزیره بحرین و بندر شعیبیه تقویت میشوند.
حتی اعلام شد که دولت انگلیس به عنوان سهامدار بزرگ شرکت نفت انگلیس و ایران با ملی شدن صنایع نفت ایران مخالف نیست ولی با هرگونه مصادره و خلع ید غیر قانونی تأسیسات شرکت نفت از طرف دولت ایران جدا مخالف است.
حال و هوای ایران در آن روز، خاص بود و به دور از مسائل مطروح شده، دولت وقت و بنا به تصمیم مصوب مجلسین ملی و سنا در تاریخ ۲۳ اردیبهشت ۱۳۳۰ جهت انجام خلع ید اعضاء هیات مختلط را انتخاب کرد.
دکتر مصدق بعد از انتخاب به عنوان نخستوزیر، بلافاصله هیاتی را به ریاست دکتر مهدی بازرگان به استان خوزستان و شهر آبادان فرستاد تا قانون خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس را اجرا کند.
نمایندگان مجلس سنا شامل آقایان منصور بیاتزاده، احمد متیندفتری، نجم، سروری و دکتر شفق. نمایندگان مجلس شورای ملی آقایان الهیار صالح، دکتر معظمی، دکتر شایگان، حسین مکی، ناصر قلی اردلان. نمایندگان دولت وزیر دارایی و قائم مقام وزارت دارائی به عضویت کمیته اجرای خلع ید انتخاب شدند.
دولت وقت انگلستان در اعتراض به این اقدامِ ایران به شورای امنیت سازمان ملل و دادگاه لاهه شکایت کرد و مصدق نیز به اتفاق هیاتی متشکل از حسین فاطمی، احمد متیندفتری، اللهیار صالح، منصور بیاتزاده و علی شایگان راهی هلند و آمریکا شد.
او و همراهانش با اتکاء به ادله و مستندات حقوقی و قانونی محکمهپسند دست استعمارگران انگلیسی را از چاههای نفت و گاز کشورمان قطع کرد و شکایت از دولت وقت ایران را با موفقیت در هر دو مجمع بینالمللی مختومه کرد.
هیات خلع ید از شرکت نفت انگلیس و ایراندستاوردها
به دنبال استعفا و خارج شدن دکتر محمد مصدق در پانزدهمین ماه نمایندگی مردم اصفهان در این مجلس و انتخاب و معرفی او توسط محمدرضا شاه پهلوی به عنوان هجدهمین نخستوزیر رژیم پهلوی و موافقت مجلس شانزدهم با این انتخاب، نخستوزیر جدید ایران تا ۲۵ تیر ۱۳۳۱ که استعفای اعتراضیش به برخی رفتارهای محمدرضا شاه را تقدیم شاه کرد، دست به چند اقدام مهم از جمله اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت و گاز، اجرای قانون خلع ید از شرکت نفت انگلیس و ایران، کاهش اختیارات شاه و دربار پهلوی و موافقت با پخش زنده مذاکرات مجلس شورای ملی از رادیو سراسری ایران زد که البته با حاشیههای زیادی روبرو شد.
منابع:
صحیفه امام ج ۵، ص ۲۶۸
خاطرات و تالمات ص ۳۶۱
خسروشاهی، فدائیان اسلام: تاریخ، عملکرد، اندیشه، ص ۳۲-۳۳
نجاتی، غلام رضا، جنبش ملی شدن صنعت نفت و کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۳، ص ۱۱۷
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره شانزدهم، جلسه صد و چهل و پنجم، یکشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۳۰
انتهای پیام